Światowe rynki motocykli zaczęły się rodzić wraz z narodzinami pierwszego
motocykla, tj. od końca XIX w. Producenci, kanały dystrybucji i sprzedawcy już
istnieli i byli przygotowani na nowo powstały produkt, gdyż sprzedawali od
pewnego czasu rowery. W ówczesnych czasach motocykl był uważany po prostu za
rower z napędem spalinowym. Ponadto, jak zostało wspomniane w rozdziale 1.3,
pierwsze konstrukcjie motocyklowe bazowały w zupełności na ramie i kołach
rowerowych. Z biegiem czasu okazało się, że motocykl sprawdza się jako lekki i
szybki środek transportu. Już podczas pierwszej wojny światowej, walczące armie
zostały wyposażone w motocykle aby sprawniej przemieszczać się i przekazywać
rozkazy na linii frontu. Powojenny rozwój produktów, producentów i nowych
pomysłów w świecie motocykli można śmiało określić boomem. W latach 30’ motocykl
stał się pojazdem popularnym, ale także w niektórych przypadkach ekskluzywnym.
Zaczęto bowiem produkować drogie, szybkie, prestiżowe maszyny, których ceny już
wtedy przewyższały ceny samochodów[1].
Druga wojna światowa wniosła do przemysłu motocyklowego wyraźny wzrost produkcji
generowanej przez Związek Sowiecki oraz Niemcy. Rosjanie produkowali setki
tysięcy modeli K 750 i MK 750 bazujących konstrukcyjnie na niemieckich BMW i
Zundappach. Zniszczona, powojenna Europa potrzebowła tanich środków
przemieszczania się, a tę rolę idealnie spełniały w latach 50’ i 60’ lekkie
motocykle dwusuwowe. Przykładem takich konstrukcji była polska SHL a później WSK.
Dopiero w latach 80’ rynek motocyklowy zaczął kierunkować się na nowy typ
klientów. Wcześniej, nie licząc rajdów i wyścigów, motocykl spełniał przede
wszystkim potrzebę przemieszczania się. Ostatnie dwie dekady XX ww to narodziny
motocyklowego hobby. Początkowy kult motocykli Harley-Davidson wykreowany m.in.
przez film „Easy Rider”, następnie zdobycie amerykańskiego rynku przez tanie
konstrukcje japońskie, kończąc na odrodzeniu się słynnych europejskich marek,
świadczy o powstaniu kultury motocyklowej której podstawy istnienia leżą daleko
poza potrzebą przemieszczania się. Rynki motocyklowe przeżywały w ciągu 120 lat
swego istnienia wiele wzlotów i upadków. Historia tej branży podlegała i podlega
wielu naciskom i nadziejom oraz wzbudza nieustannie emocje.
Analiza rynków i przemysłu motocyklowego wybranych krajów zostanie przedstawiona
w rozdziale xxx. Poprzedzając tę analizę warto przypomnieć udział wszystkich
krajów w tworzeniu motocyklowej historii od momentu powstania pierwszego
motocykla (tablica aaa). Analizując historię przemysłu motocyklowego, trudno
uwierzyć, iż od momentu powstania pierwszej maszyny z napędem spalinowym, czyli
od 1885 r. istniało ponad 3000 firm produkujących pojazdy jednośladowe. Przez
ponad 100 lat tysiące ludzi czerpało dochody i utrzymywało się dzięki rosnącemu
popytowi na motocykle.
Tablica aaa. Liczba firm produkujących motocykle w wybranych krajach od początku
istnienia przemysłu motocyklowego na świecie.
Kraj |
Liczba firm |
Kraj |
Liczba firm |
Argentyna |
4 |
Niemcy |
667 |
Australia |
30 |
Norwegia |
2 |
Austria |
81 |
Nowa Zelandia |
5 |
Belgia |
94 |
Polska |
15 |
Brazylia |
3 |
Południowa Korea |
1 |
Bułgaria |
1 |
Portugalia |
8 |
Chiny |
8 |
RPA |
1 |
Czechy i Słowacja |
65 |
Rumunia |
1 |
Dania |
4 |
Słowenia |
2 |
Francja |
479 |
Stany Zjednoczone Ameryki |
340 |
Hiszpania |
57 |
||
Holandia |
90 |
Szwajcaria |
91 |
Indie |
24 |
Szwecja |
20 |
Irlandia |
1 |
Tajwan |
3 |
Izrael |
1 |
Węgry |
12 |
Japonia |
68 |
Wielka Brytania |
685 |
Kanada |
11 |
Włochy |
567 |
Meksyk |
2 |
Związek Radziecki |
20 |
Tablica aaa wyraźnie wskazuje, iż pięć krajów odegrało największą rolę w rozwoju
przemysłu motocyklowego na świecie. Są to: Stany Zjednoczone Ameryki Płn.,
Francja, Wielka Brytania, Włochy i Niemcy. Tablica xxx ukazuje ponadto
stosunkowo małą liczbę firm produkujących motocykle w Japonii. Nie ma
wątpliwości, iż przemysł motocyklowy „kraju kwitnącej wiśni”, w porównaniu do
konkurentów europejskich i amerykańskich jest przemysłem młodym. Należy również
dodać, że obecnie wciąż te same kraje wiodą prym w świecie przemysłu
motocyklowego. Kolejność według której będą analizowane poszczególne kraje w
rozdziale xxx jest podyktowana udziałem w historii przemysłu motocyklowego
opisanego tablicą aaa. Analiza rozpocznie się od Wielkiej Brytanii, na terenie
której istniało najwięcej producentów motocykli i zostanie rozszerzona na
kolejne kraje według tego schematu. Zanim jednak zostanie szczegółowo opisany
pojedynczy kraj, zostaną zaprezentowane dane opisujące rynek motocyklowy Unii
Europejskiej.
Wiele
krajów produkuje i promuje motocykle. Aby zaobserwować sytuację panującą obecnie
na świecie i przygotować swoiste tło dla bardziej szczegółowej analizy zostaną
przedstawione liczby opisujące światową produkcję motocykli w podziale na
kontynenty. Obraz sytuacji w skali całego świata, przedstawiają dane zawarte w
tablicy bbb i na rysunku xxx.
Na świecie wyprodukowano w 1997 r. o 90,90% więcej motocykli niż w 1985 r. Miała na to wpływ przede wszystkim sytuacja na kontynencie azjatyckim, gdyż to właśnie Azja przoduje w dynamice rozwoju przemysłu motocyklowego. Drugie miejsce w tej klasyfikacji należy do Europy, co niesie nadzieję na odrodzenie się przemysłu motocyklowego starego kontynentu w rozmiarach z dawnej, zapomnianej epoki gdy przemysł ten przeżywał okres swojej świetności. Produkcja jednośladów na kontynencie afrykańskim zmalała w ciągu analizowanych dwunastu lat o 74,12%. W przypadku Ameryki Północnej wskaźnik ten początkowo wzrósł o 14,07% w latach 1986 – 1990, a następnie do 1996 r. zmalał o 7,70%, wracając do poziomu sprzed 10 lat. Zadziwiającym może być fakt, jak dużo jednośladów produkowano na kontynencie afrykańskim. Porównując dane dotyczące Afryki i Ameryki Północnej można stwierdzić iż w połowie lat osiemdziesiątych na obydwu kontynentach produkowano podobne ilości jednośladów. Od 1990 r. z niewiadomych powodów produkcja motocykli w Afryce drastycznie zmalała. Liczba motocykli wyprodukowanych w Ameryce Południowej w latach 1985 – 1991 wzrosła o 15,60%. Następnie, po niewielkim spadku, do 1997 r. poziom produkcji jednośladów wzrósł o kolejne 79,90%. Podsumowując cały dwunastoletni okres na kontynencie Ameryki Południowej, produkcja motocykli i motorowerów wzrosła o 107,90%. Dla Azji i Europy zmiana ta wynosiła odpowiednio 134,20% oraz 2,20%, przy czym na terenie Europy zanotowano 31,00% wzrost produkcji motocykli w latach 1985 – 1991. Produkcja na „starym kontynencie” utrzymuje się na stałym poziomie i wynosi około 2 mln sztuk rocznie. Dane opisujące ostatnie lata, wskazują na wzrostową tendencję w liczbie produkowanych jednośladów. Ogólne stwierdzenie wynikające z obserwacji rysunku bbb mówi o znaczącym przyroście produkcji motocykli na świecie.
Tablica xxx. Liczba motocykli i skuterów wyprodukowanych na terenie poszczególnych kontynentów w latach 1985 - 2002 (tys. szt.).
|
1985 |
1986 |
1987 |
1988 |
1989 |
1990 |
1991 |
1992 |
1993 |
Afryka |
112 |
116 |
112 |
108 |
108 |
92 |
75 |
44 |
42 |
Ameryka Pn. |
139 |
114 |
125 |
126 |
129 |
130 |
125 |
127 |
124 |
Ameryka Pd. |
288 |
296 |
300 |
303 |
299 |
290 |
333 |
282 |
297 |
Azja |
7731 |
6493 |
5826 |
6995 |
7131 |
7384 |
8067 |
8783 |
10416 |
Europa |
2100 |
1983 |
1981 |
2103 |
2067 |
2022 |
2752 |
2355 |
6821* |
Świat |
10370 |
9002 |
8344 |
9635 |
9734 |
9918 |
11352 |
11591 |
10879 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1994 |
1995 |
1996 |
1997 |
1998 |
1999 |
2000 |
2001 |
2002 |
Afryka |
28 |
29 |
30 |
38 |
44 |
38 |
39 |
46 |
46 |
Ameryka Pn. |
122 |
125 |
120 |
122 |
120** |
120 |
120 |
120 |
120 |
Ameryka Pd. |
342 |
389 |
437 |
604 |
628 |
557 |
738 |
847 |
946 |
Azja |
12455 |
16139 |
17836 |
19624 |
15996 |
17723 |
18288 |
19980 |
21795 |
Europa |
6378 |
6144 |
5970 |
6260 |
6048 |
5934 |
5858 |
4553 |
4078 |
Świat |
19325 |
22826 |
24393 |
26648 |
22716 |
24372 |
25043 |
25546 |
26985 |
*Liczba motocykli produkowanych w Europie wg. Rocznika Statystycznego Przemysłu ONZ wykazuje niekonsekwencję pomiędzy wydaniami z 2003 i 2004 r. – stąd w 1993 r. bierze się znaczny wzrost produkcji. ** Rocznik Statystyczny Przemysłu ONZ wydany w 2004 r. wskazuje na wysokość produkcji motocykli i motorowerów w Ameryce Północnej na poziomie 5.000 sztuk. Wskazuje to na wyraźną niekonsekwencję wobec wcześniejszych wydań, które określały tę wielkość na poziomie 120.000. Dlatego też w latach 1999 – 2002 pozostawiono domyślną wielkośc 120.000 pojadów. |
Rysunek xxx. Liczba motocykli wyprodukowanych na terenie poszczególnych kontynentów w latach 1985 – 2002 (tys. sztuk).
Źródło: Opracowanie własne na podstawie: Tablica 3.3.
Tablica xxx popiera tezę, że liczba motocykli produkowanych w Eurpie w ciągu
ostatnich 10 lat maleje. Pomijając niekonsekwencje w materiałach źródłowych,
łatwo zauważyć stopniowy spadek produkcji. Duży wpływ na prezentowane dane ma
produkcja w Europie Wschodniej a w szczególności w Białorusi i Rosji. Jeszcze w
1993 r. kraje te produkowały odpowiednio 128.000 i 558.000 motocykli. Według
danych ONZ, poziom tej produkcji spadł odpowiednio do 15.000 i 23.000 w 2002 r.
Wpływ tylko tych dwóch krajów na realizowaną produkcję jednośladów poskutkował
zmniejszeniem europejskiej produkcji o 648.000 motocyki rocznie. Należy także
podkreślić, iż w byłym bloku komunistycznym nie produkowało się skuterów, więc
wspomnianą liczbę 648.000 można uznać w całości za motocykle. Pozostając przy
analizie kontynentu europejskiego, warto dodać iż według statystyk z 2004 r.
największym producentem motocykli i skuterów w Europie były Włochy z produkcją
na poziomie 694.400 sztuk.
Kontynentem, gdzie jednoślad jest najpopularniejszym środkiem
transportu jest bez wątpienia Azja. Cały niniejszy rozdział pochodzi ze strony
Artura Biedronia, tj. www.peciu.hg.pl opisującej zagadnienia rynku i turystyki
motocyklowej. Jeżeli czytasz to zdanie, to znaczy że autor nawet nie przeczytał
kopiowanej treści. Wzrost produkcji motocykli i motorowerów w Azji realizują
przede wszystkim Chiny i Indie. Znana na całym świecie ze swej produkcji
jednośladów, również azjatycka, Japonia, znajduje się dopiero na trzecim miejscu
pod względem liczby wyprodukowanych motocykli. Chiny i Indie wyprodukowały
odpowiednio 3,56 mln i 1,76 mln jednośladów w 1993 r. a już w 2002 r. wartości
te wyniosły 11,99 mln i 5,10 mln. Wzrost produkcji motocykli tylko w tych dwóch
krajach przyniósł w ciągu 11 lat w skali globalnej wzrost liczby produkowanych
jednośladów o 11,761 milionów jednostek rocznie.